نام نویسنده : زهرا یوسفی
موضوع : علم امام- مطالعات تطبیقی
مقطع تحصیلی: سطح 3 – کلام اسلامی – موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه خواهران
ناشر : بوستان کتاب قم
سال نشر : 1400
خلاصه کتاب : علم امام به عنوان یکی از بارزترين صفات امام از ديرباز مورد توجه عالمان و متفكّران اسلامي در بحث امامشناسي بوده است. انديشمندان شيعي این صفت را از شروط بنيادين امام دانسته، در رويارويي با ديگر گروههاي جامعه اسلامي بر آن استدلال كردهاند. بحث علم امام ابعاد مختلفی دارد که متكلّمان امامیه در برخی از آنها گاه ديدگاههاي مختلفي ارائه نمودهاند. به نظر میرسد در مواردی این اختلافات به تلقیهای متفاوت از مقام امام و چیستی امامت باز میگردد. مسائل مرتبط با علم امام را میتوان ذیل سه عنوان کلی بررسی کرد: گستره و قلمرو علم امام معصوم یا به عبارتی دیگر، اموری که امام به آنها علم دارد. آیا علم امام محدود به دین و احکام شرعی و امور سیاسی و حکومتی است؟ آیا دانستن علوم دیگر بر امام لازم نیست؟ اگر لازم است آنها چه دانشهایی هستند؟ در هر صورت- چه لازم باشد یا نباشد- امامان چه علومی داشتهاند؟ آیا علوم آنها تنها مربوط به امور دنیایی است یا مسائل آخرتی را نیز در برمیگیرد؟ عنوان بعدی ناظر به ویژگیهای علم امام است. این علم چگونه است؟ ذاتی است یا مستفاد؟ موهوبی است یا اکتسابی؟ معصومانه است یا خطاپذیر؟ حضوری است یا حصولی؟ اجمالی است یا تفصیلی و…؟ در پایان، این بحث مطرح میشود که منابع و مجاری علم امام چیست و امام از چه راههایی از این علوم بهرهمند میگردد؟ آیا علم او لدنی است یا موروثی؟ آیا وحی و الهام هم جزء منابع علم امام بهشمار میآیند؟ تعلم از امام قبلی چه جایگاهی در علم امام دارد؟ در نوشتار حاضر سعی بر این است که قلمرو، ویژگی و منابع علم امام از منظر دو اندیشمند متقدم و متأخر شیعی، شیخ مفید و علامه جوادی آملی، تبیین و تحلیل گردد. در همین راستا، مباحث در سه فصل تنظیم شده است. شایان ذکر است آنچه این کتاب را از دیگر منابع موجود در این زمینه متمایز میسازد، این است که غالب مطالب مربوط به علم امام- اعم از قلمرو، ویژگی و منابع آن- را به طور خاص از منظر دو تن از عالمان شیعی با بررسی مبانی و ادلّه هر یک مورد کاوش قرار میدهد.
فهرست مطالب : فصل اول: مفهوم شناسی گفتار اول: مفاهیم گفتار دوم: نگاهی به زندگی علمی شیخ مفید و علامه جوادی آملی فصل دوم: قلمرو و گستره علم امام از دیدگاه شیخ مفید و علامه جوادی آملی گفتار اول: قلمرو علم امام از دیدگاه شیخ مفید گفتار دوم: قلمرو و موضوعات علم امام از دیدگاه علامه جوادی آملی گفتار سوم: مقایسه تطبیقی دیدگاه شیخ مفید و علامه جوادی آملی در مسأله قلمرو علم امام فصل سوم: ویژگیهای علم امام از دیدگاه شیخ مفید و علامه جوادی آملی گفتار اول: ویژگیهای علم امام از دیدگاه شیخ مفید گفتار دوم: ویژگیهای علم امام از دیدگاه علامه جوادی آملی گفتار سوم: مقایسه تطبیقی دیدگاه شیخ مفید و علامه جوادی آملی در مسأله ویژگیهای علم امام فصل چهارم: منابع علم امام از دیدگاه شیخ مفید و علامهجوادیآملی گفتار اول : منابع علم امام از دیدگاه شیخ مفید گفتار دوم: منابع علم امام از دیدگاه علامه جوادی آملی گفتار سوم: مقایسه تطبیقی دیدگاه شیخ مفید و علامه جوادی آملی در مسأله منابع علم امام جمعبندی و نتیجهگیری