نام نویسنده : فاطمه مظاهري
سطح تحصیلی : سطح 3
رشته تحصیلی : تفسیر و علوم قرآن
استاد راهنما : محمد ابراهيمي راد
استاد مشاور : عبدالرضا زاهدی
تاریخ دفاع : 94/12/03
چکیده پایان نامه : در این پایان نامه سخن از راز ستایش ها ونکوهش های انسان در قران است. آیات فراوانی به بیان اوصاف انسان اختصاص یافته که در برخی از آن‌ها عالی‌ترین ثناها وستایش ها از انسان به چشم می‌خورد؛ درحالی که در برخی از آیات دیگر شدیدترین نکوهش ها در مورد انسان به کار رفته است. رازاین مواجهه دوگانه چیست؟ در این اثر، بعد از بیان کلیات و مفاهیم و تبیین ستایش ها و نکوهش های انسان در قرآن، به تبیین دیدگاه دانشمندان اسلامی در حل تعارض این آیات و راز این ستایش ها و نکوهش ها پرداخته ایم، چون در نگاه ابتدایي، انسان گمان مي‌كند که قرآن كريم در بيان ويژگي‌هاي انسان دوگانه سخن گفته است: ازیک سو انسان را ستایش و از سویی دیگر او را شدیدا نکوهش می‌کند؛ در حالي كه این آیات هیچ گونه اختلاف و تضادی با یکدیگر ندارند. توجه دقيق به آيات شريفه، اين حقيقت را روشن مي‌سازد كه هريك از آيات نظر به گوشه‌اي از خصوصيات انسان دارد؛ به این معنی که آیات ستایش عمدتا به جنبه های ذاتی و تکوینی انسان مربوط می باشد و به ارزش های اکتسابی و اخلاقی او نظری ندارد، مانند آیات تکریم (مراد از كرامت يك سلسله نعمت ها، مانند عقل، آگاهي و اختيار است)، ظرفیت فراگیری علم، آفرینش خاص بر اساس فطرت توحیدی، اعتدال او در خلقت، تسخیر آسمان و زمین و حمل امانت. آیات نکوهش عمدتا به جنبه‌های اخلاقي و ارزشي انسان مربوط است که شامل كردارهاي اكتسابي انسان می‌شود. البته اين ويژگي در مورد كساني رواست كه با اختيار و انتخاب خويش، كار ناپسندي را انجام دهند. خلط بین این دو جهت باعث شده که تصور شود آیات قرآن درباره انسان با یکدیگر اختلاف داشته و درتضادند؛ درحالی که هیچ گونه اختلاف و تضادی بین آن دو دسته ازآیات نیست.
واژگان کلیدی : قرآن، انسان، فطرت، نکوهش، ستایش، طبیعت.