نام نویسنده : فرزانه اسلامي باباحيدري
سطح تحصیلی : سطح 3
رشته تحصیلی : تفسیر و علوم قرآن
استاد راهنما : محسن خوشفر
استاد مشاور : سبحان نقدي پور
تاریخ دفاع : 1402/10/9
چکیده پایان نامه : فضای مجازی در زندگی امروزه نقش مهمی ایفا می کند. با پیشرفت تکنولوژی و افزایش استفاده از ابزارهای سایبری، فضای مجازی به یکی از اصلی ترین محیط های تعاملات اجتماعی تبدیل شده است. با ظهور فناوری های نوین، حقوق مردم شکل جدیدی به خود گرفته است. ضرورت پایبندی به حقوق افراد در فضای مجازی امروزه به یکی از چالش های پربحث و مهم در جامعه تبدیل شده است چرا که ثانیه ای نیست که حقوق افراد و جامعه در بستر فضای مجازی دچار تجاوز و چالش امنیتی نشود. آموزه های دینی براي ايجاد فضاي مجازي همراه با امنيت و آسايش، رعايت حق الناس توسط افراد مرتبط با فضای سایبری را به عنوان اصلي اساسي در فعالیت های سایبری پیشنهاد می کند. پژوهش حاضر به دنبال تبیین راهکار قرآنی و روایی حق الناس در فضای مجازی است؛ از این رو سعی شده است مباحث حول مفهوم، ضرورت، کارکردها، مصادیق و احکام حق الناس مورد بررسی دقیق صورت گیرد. از یافته های پژوهش می توان به مصادیق حق الناس ویژه کاربران، تولیدکنندگان و ترویج-دهندگان محتوای سایبری که شامل حفظ حریم خصوصی، تولید و ترویج محتوای اخلاقی، پرهیز از ضرررسانی، احترام به آزادی دیگران و حق دسترسی آزادانه به داده‌ها و اطلاعات می-شود و نیز مصادیق حق الناس ویژه نهادهای متولی سایبری که شامل نظارت سایبری، دسترسی همگانی به فضای مجازی، تامین امنیت فضای مجازی، ارتقای اخلاقی فضای مجازی، تلاش در جهت خودکفایی سایبری، ارتقای سواد رسانه ای کاربران، حفظ حریم خصوصی، مراعات آزادی کاربران در فضای مجازی و فیلترینگ عادلانه می شود، اشاره نمود. تبیین وظیفه اخلاقی و نوع آن توسط افراد متجاوز به حقوق الناس در فضای مجازی، مراحل توبه، چالش های جبران و راهکارهای جبران حق الناس در فضای مجازی از دیگر یافته های این تحقیق است. این پژوهش دارای سه فصل و یک خاتمه است. روش تحقیق از نظر گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و رصد میدانی فضای مجازی و از نظر ارائه اطلاعات به صورت تحلیلی و کاربردی است.
واژگان کلیدی : فضای مجازی، حق الناس، اخلاق فناوری اطلاعات و ارتباطات، مرتبطان با فضای سایبر، محتوای سایبری.