نام نویسنده : سیده سکینه میرفضلی
سطح : سطح 3
رشته تحصیلی : کلام اسلامی
استاد راهنما : مهدی زندیه
استاد مشاور : علی امیرخانی
تاریخ دفاع : 94/08/06
چکیده پایان نامه : مقام عصمت مقام والایی است که خداوند آن را به انسان‌های شایسته عطا فرموده است که با گناه سازگار نیست و پیامبران الهی مرتکب گناه نمی‌شوند تا مجبور به طلب آمرزش از خداوند شوند، ولی در قرآن مطالبی مشاهده می‌شود که نمایانگر این مطلب است که انبیاء الهی به خاطر ارتکاب گناهانی از خداوند طلب آمرزش کرده‌اند. توجیه این مسئله و جمع بین مقام عصمت پیامبران الهی از گناه و آمرزش‌خواهی آنان از بحث‌های قدیمی تفسیری و کلامی و ازجمله موارد اختلاف بین شیعه و اهل سنت است حتی در بین محققان و فرقه‌های هر یک از این دو طایفه اختلاف‌نظر وجود دارد و منشأ این اختلاف نظرها، اختلاف آنها در زمینة صدور و یا عدم صدور گناه از پیامبران بوده است. لذا در این مسئله دیدگاه علامه طباطبایی و رشیدرضا دو متکلم شیعی و اهل سنت را با مراجعه به کتب تفسیری المیزان و المنار را بیان نمودیم. در این تحقیق با توجه به اینکه پیش‌فرض ما عصمت فی‌الجمله انبیاء است، بعد از بیان موارد استغفار انبیاء در آیات قرآن ازجمله استغفار حضرات معصومین آدم، نوح، ایوب، یونس، ابراهیم، یعقوب، یوسف، داود، سلیمان، موسی «علیهم‌السلام» و حضرت محمد «صلی‌الله علیه وآله» استغفار انبیاء و ربط و نسبت آنان با عصمت و فلسفه استغفار انبیاء از دیدگاه علامه طباطبایی و رشیدرضا بیان شده است. از نظر علامه طباطبایی نهی انبیاء در آیات نهی ارشادی است نه مولوی و گناه به معنای مصطلح بکار نرفته است؛ و معنای استغفار پیامبر اسلام طلب آمرزش گناهانی که از حضرت سرزده باشد نیست. از نظر محمد رشیدرضا گناه و عفو پیامبر اسلام در آیات به معنای لغوی خود است و به معنای مصطلح آن نیست و شامل برخی رفتار که شرعاً مباح است نیز می‌شود و این قبیل رفتارها برای پیامبران معصیت شمرده نمی‌شود.
واژگان کلیدی : مغفرت و استغفار، نبی، عصمت، گناه و معصیت، علامه طباطبايي، رشيدرضا