نام نویسنده : ليلا سليماني
سطح : سطح 3
رشته تحصیلی : کلام اسلامی
استاد راهنما : عليرضا آل بويه
استاد مشاور : غلامرضا بهروزي لك
تاریخ دفاع : 94/09/08
چکیده پایان نامه : زندگی روزمره انسان از دو ساحت باور و اعتقاد و رفتار و عمل حاصل شده است و باورها و اعتقادات در سنخ و ماهیت رفتارهای وی سهم مؤثر دارد. اخلاق، به عنوان سرآمد رفتارهای فردی و جمعی انسانها از اهميت والايي برخوردار است و در واقع انس و انسانیت بشری وقتی پدید می‌آید که ارزشهای اخلاقی در وجود او متبلور شود. از این حیث، آمریت قوانين و مقررات اجتماعي نيز بدون پشتوانه اخلاق ممكن نيست و اخلاق، بهترين ضامن اجراي قوانين و مقررات است. کارایی ارزشهای اخلاقی تا بدانجاست که تحقق مکارم اخلاقی از مهم ترين هدفهاي ارسال پيامبران قلمداد شده است. اخلاق نيك به عنوان ابزاري انسان ساز كه آدمي را از ديگر موجودات متمايز مي¬سازد و زمینه¬های تحقق و تکامل ايمان را برای مومنان هموار می¬کند مورد توجه جدی شارع اسلامی است و در کنار فقه و اعتقادات یکی از ارکان اصلی این دین قلمداد می¬شود. نهادينه كردن خُلق وخوي پسنديده و روابط سالم و پايدار اجتماعي مناسب در حیات انسانها مورد توجه اسلام است و بهره گیری از عقاید در این جهت، اصلی بنیادین به شمار می¬رود. با اهتمام به ماهیت اخلاقی تعالیم اسلامی و سهم اثرگذار دین در تکوین و تعالی مبانی و اصول اخلاقی؛ نوشتار حاضر با طرح این سؤال که: آموزه¬های اعتقادی در اخلاقی زيستن آدمی چه تأثیری دارد و رويکرد اعتقادی علامه طباطبایی و شهید مطهری در پردازش اخلاقی آنها چه سهمی داشته است؟ درپی آن است که ضمن بررسی مفاهیم دین و اخلاق و کارکردها و مناسبات متقابل این دو مفهوم، جایگاه مبانی دینی را در نظام مندی و کارآمدی اخلاق اجتماعی بررسی نماید. بنا به يافته¬هاي اين پ‍ژوهش، اعتقاد به خداوند متعال و رسل او و اعتقاد به معاد از سازنده ترین مبانی اعتقادی اسلام است. بایدها و نبایدهای اخلاقی باید از یک پشتوانه اعتقادی محکمی برخوردار باشد تا بشر بتواند خود را ملزم به رعایت حدود و ثغور اصول اخلاقی نماید. اعتقاد به خداوند متعال به معناي اعتقاد به هدفدار بودن جهان است؛ با هدفدار بودن جهان، انسان نيز هدفمند مي¬شود. در همین جهت، عدالت، بـرابری، ایثار و همه بایدها و نبایدهای اخلاقی با مفهوم و پر مـحـتـوا خواهد بود و نيازمندی به هدايتگراني که راه درست را به وی نشان دهند و به سمت خير، صلاح و رعايت ارزشهاي اخلاقي رهنمون گردند ضروری نشان می¬دهد..
واژگان کلیدی : دین، اخلاق، اعتقاد، توحید، نبوت، معاد، كاركرد اخلاقي