در درس اخلاقی با حضور جمعی از طلاب سطح دو سرکار خانم غزالی با تأکید بر اهمیت توحید عملی و اصلاح نیتها در زندگی روزمره، بیان کرد که بزرگترین خطر معنوی جامعه امروز شرک پنهانی است که بیآنکه انسان متوجه شود وارد رفتار و گفتار او میشود. وی با استفاده از آیات قرآن و روایات اهل بیت(ع)، به تبیین شیوه صحیح دعا، نوع نگاه به مشکلات، و پرهیز از دخالت در تقدیر الهی پرداخت.
در درس اخلاق روز دوشنبه ۱۷ آذر ماه، سرکار خانم غزالی با محوریت آیات قرآن کریم، با تأکید بر اهمیت صداقت در گفتار، پرهیز از دخالت در امور دیگران و تمرکز بر رابطه شخصی با خداوند، نکات اخلاقی و معرفتی قابل توجهی را مطرح کرد.
در این جلسه ایشان «لزوم مراقبه بر گفتار انسان» را از مهمترین دستورات قرآن دانست و گفت:
«از قرآن الهام میگیریم که هیچ سخنی از دهان انسان خارج نمیشود مگر آنکه فرشتگان مأمور، آن را ثبت و ضبط میکنند. پس هر حرفی باید سند قرآنی داشته باشد و بدون آگاهی و مسئولیت ادا نگردد.»
وی در تبیین مسئولیت فردی افزود:
«گاهی ما با نیتهای بهظاهر خیر وارد زندگی دیگران میشویم، در حالی که حق دخالت در کار خدا را نداریم. اگر کسی بیمار یا ناراحت است، وظیفه ما دعا و همراهی قلبی است نه دخالت مستقیم در تقدیر الهی.»
توجه به مفهوم دعا و شیوه راز و نیاز با خداوند
این سخنران با اشاره به آیه «اُدعوا ربّکم تضرعاً و خفیةً» یادآور شد که:
«دعا باید با تضرع و در خفا انجام شود. نیازی نیست صدای خود را بالا ببریم یا دیگران را وادار کنیم ذکر بگویند. خداوند متجاوزین را دوست ندارد و تجاوز در این آیه یعنی کسی که حد و حرمت ارتباط شخصی با خدا را رعایت نمیکند.»
او در ادامه از تجربههای شخصی خود در اماکن مقدس یاد کرد و گفت:
«بارها دیدهام افراد در هنگام دعا با صدای بلند دیگران را به صلوات فرستادن و ذکر گفتن دعوت میکنند. در صورتی که انسان اجازه ندارد برای دیگران تعیین تکلیف کند. اگر کسی حال دعا دارد، خودش میداند چه زمانی و چگونه بخواند.»
اصلاح نگاه انسان به نعمات و اسباب طبیعی
سخنران در بخش دیگری از اظهاراتش، دیدگاه قرآنی نسبت به نظام آفرینش را تشریح کرد و گفت:
«هر پدیدهای در عالم، از سلول بدن تا غدد درونی، با نظم الهی اداره میشود. وقتی گرسنه یا تشنه میشویم، آن احساس نتیجه فرمان الهی به سیستم بدن است، نه صرفاً عملکرد مادی. پس باید در کنار دیدن اسباب، به مسببالاسباب یعنی خدا توجه کنیم.»
وی با ذکر خاطرهای افزود:
«در یکی از سفرهای تبلیغی خود در پاکستان، وارد مطب پزشکی شدم که بالای سر پزشک نوشته بود: *وَإِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ*؛ یعنی وقتی بیمار میشوم، اوست که مرا شفا میدهد. این جمله حقیقت درمان است؛ دارو و آمپول فقط وسیلهاند، اما شفا از جانب خداوند است.»
احترام به خلقت و پرهیز از بیتوجهی به موجودات
در بخشی از سخنان وی به احترام به تمام موجودات اشاره شد و آمده است:
«دنیا فقط برای انسان نیست. هزاران مخلوق دیگر نیز در این عالم زندگی میکنند و باید به همه آنها احترام گذاشت. بیاحترامی به آفریدگان، بیاحترامی به خالق است.»
اهلبیت(ع) و جایگاه حضرت زهرا(س) در حیات معنوی انسان
در ادامه برنامه، سخنران به نقش وساطت اهلبیت علیهمالسلام در نظام آفرینش اشاره کرد و گفت:
«هر چیزی که در عالم از خداوند صادر میشود، به واسطه اهلبیت علیهمالسلام است. هرجا نام زهرا(س) برده شود، روح مطهر ایشان حضور مییابد. در ایام فاطمیه، رحمت خاصی از سوی ایشان به بندگان جاری میشود.»
او افزود:
«دعای ما از مسیر پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) به درگاه خدا میرسد. حتی حضرت ابراهیم نیز از خدا خواست در زمره صالحان باشد، و مقصودش پیامبر خاتم و خاندان پاک او بود.»
روایت از امام علی(ع) و ماجرای سلمان فارسی
در بخش پایانی سخنرانی، به روایت معنوی میان حضرت علی(ع) و سلمان فارسی اشاره شد:
«پیامبر اکرم(ص) درباره سلمان فرمود: سلمان از ما اهلبیت است. اما حضرت علی(ع) به او یادآور شد که هنوز حقیقت مقام نورانی اهلبیت را درک نکرده است. این نشان میدهد که انسان میتواند با تلاش و ایمان، حتی به مرزهای بالای معرفت برسد.»
وی در توضیح آن داستان ادامه داد:
«حضرت علی(ع) در گفتوگویی محبتآمیز با سلمان، شوخی ظریفی کرد تا او را متوجه این معنا کند که مقام نورانی اهلبیت، فراتر از عمر و جسم و زمان است.»
نگاه به قیامت و تداوم خلقت
او در تفسیر فرمایشات امام باقر(ع) گفت:
«قیامت، تنها یک رویداد نیست. پیش از این و پس از آن، قیامتهای بسیاری در نظام آفرینش وجود داشته و خواهد بود. هر روحی در مسیر تکامل، قیامتی از درون خود را تجربه میکند.»
در پایان، سخنران با ذکر دعای پایانی و با لحنی خالصانه گفت:
«خدایا، دل ما را با محبت اهلبیت نورانی کن، علم ما را سودمند و عمل ما را خالص گردان. الهی آمین.»