نام نویسنده : سمانه وفایی

سطح تحصیلی : سطح 3

رشته تحصیلی : تفسیر و علوم قرآن

استاد راهنما : احسان ابراهيمي

تاریخ دفاع : 1400/7/11

چکیده پایان نامه : رویارویی میان مفاهیم یاد شده قرآن کریم، از روش‌های مؤثر برای فهم همه‌جانبه مفاهیم و معارف این کتاب آسمانی است. در آیاتی از قرآن کریم به تقابل میان دو مفهوم نفاق و انفاق پرداخته شده، به‌گونه‌ای که نفاق، مانعی برای انفاق معرفی شده و انفاق نیز راهکار درمان نفاق شمرده شده است. پژوهش حاضر با عنوان «تأثیر متقابل نفاق و انفاق» به روش گردآوری اطلاعات «کتابخانه‌ای» و شیوه پردازش اطلاعات توصیفی – تحلیلی نگاشته شده است. بر اساس یافته‌های تحقیق، نفاق و انفاق در قرآن کریم، در زمینه‌های ایجادی، شاخص‌ها و آثار و پیامدها، تأثیر متقابل دارند. در زمینه‌های بینشی ایجاد نفاق، خدا فراموشی و سوء ظن به پروردگار و جهل در تقابل با خدایادی و حسن ظن به پروردگار و آگاهی است که در تحقق انفاق تأثیر دارند. در زمینه‌های انگیزشی ایجاد نفاق نیز، بخل در تقابل با سخاوت قرار دارد که زمینه‌ساز انفاق هستند. همچنین دنیا طلبی و دروغگویی از زمینه‌های کنشی پدیدآورنده نفاق، در برابر آخرت طلبی و راستگویی هستندکه زمینه انفاق را فراهم می‌کند. در بخش نماد‌های بینشی نفاق و انفاق، تشکیک و حق ناپذیری اهل نفاق در تقابل با یقین‌مندی و حق‌پذیری اهل انفاق است. در نماد‌های انگیزشی، تکبر و خلف وعده منافقان در تقابل با تواضع و وفای به عهد منفقان هستند و در نماد‌های کنشی نیز، کسالت در نماز، ممانعت از جهاد و امر به منکر منافقان در تقابل شوق به نماز، شوق به جهاد و امر به معروف منفقان قرار دارد. در بخش پیامد‌های دنیايی نفاق و انفاق، اضطراب، عزتمندی و گمراهی اهل نفاق و ابتلای آن‌ها به لعنت الاهی، در تقابل با آرامش، عزتمندی، هدایتمندی و صله رحم و برخورداری اهل انفاق از رحمت الاهی است، چنان‌که در پیامد‌های آخرتی، حبط اعمال و محرومیت از رضایت الاهی منافقان در تقابل پاداش مضاعف و کسب رضایت الاهی منفقان است.

واژگان کلیدی : نفاق، انفاق، تقابل نفاق و انفاق، زمینه‌های نفاق و انفاق، شاخص‌های منافقان و منفقان، آثار نفاق و انفاق.