نام نویسنده : بهنوش مهتدي بناب
سطح تحصیلی : سطح 3
رشته تحصیلی : تفسیر و علوم قرآن
استاد راهنما : سيد علي اكبر حسيني رامندي
استاد مشاور : مرضیه اسکندرجوی
تاریخ دفاع : 95/03/11
چکیده پایان نامه : خداوند برای سعادت بشر تکالیفی را بر عهده او نهاده است. علم به تکالیف از شروط اساسی عمل به آنهاست و بازگویی و تبیین این تکالیف توسط عالمان دینی صورت می‌پذیرد. از این رو همواره عالمان دینی جایگاهی والا در اندیشه بشری داشتهاند و اسلام منزلتی قدسی و متعالی برای عالمان در نظر گرفته است. فضیلت علم را می‌توان از دیدگاه آیات و روایات، بزرگان و عقل مورد بررسی قرار داد. برای عالم در آیات و روایات فضایلی در دنیا شمرده شده است. همچنین عالم در آخرت نیز دارای مقامات عالی است. جایگاه رفیع، عالمان به دلیل وظایف خطیری است که به عهده آنان نهاده شده است. این وظایف بر دو نوع است. وظایف فردی مانند ایمان، اخلاص، تقوا، خشیت، حلم، پرهیز از دنیاگرایی، و… که عالم باید خود را به این ویژگی‌ها و صفات آراسته کند. قسم دیگر، وظایفی است که عالم در برابر جامعه بر عهده دارد. از جمله وظایف اجتماعی عالم تواضع، تعلیم علمش به دیگران ، برقراری عدالت اجتماعی، رهبری اجتماعی و سیاسی، امر به معروف و نهی از منکر و… است که باید سعی در به جا آوردن آن وظایف داشته باشد. عالم دینی با عمل به وظایفش در زمره عالمان حقیقی قرار می‌گیرد و در غیر این صورت، عالم‌نمایی خواهد بود که ضربه‌ای جبران ناپذیر به خود و جامعه وارد می‌کند. عالمان در مقابل وظایفی که انجام می‌دهند حقوقی نیز دارند که افراد جامعه باید آنها را رعایت کنند این حقوق شامل سپاس‌گزاری از عالم، دوست داشتن عالم، دیدار و زیارت عالم، رجوع به عالم و تقلید از ایشان و… است. با رعایت این حقوق در جامعه، عالمان جایگاه ویژه خود را حفظ می‌کنند و هدف نهایی خداوند که تکامل و سعادت بشر است، محقق می‌شود.
واژگان کلیدی : علم، عالم، عالمان دینی، وظیفه (تکلیف)، حق، آیات، روایات.