نام نویسنده : معصومه کریمی طاهری
سطح تحصیلی : سطح 3
رشته تحصیلی : فقه و اصول
استاد راهنما : سعیده سیادت موسوی
تاریخ دفاع : 96/10/23
چکیده پایان نامه : احمد¬بن تیمیّه –فقیه حنبلی- با آرای فقهی خویش در «زیارت قبور» به مخالفت با علمای اسلام پرداخت. علمای شیعه و سنّی به نقد این آرا پرداختند. وی از یک سو با استناد به سیرۀ پیامبر اکرم -درود خدا بر ایشان و خاندان پاکش- ادّعا می¬کند «اصل زیارت قبور» را می¬پذیرد؛ ولی از سویی دیگر تمامی احادیث مربوطه را جعلی می¬داند. در حالی که روایات بسیاری «مشروعیّت زیارت قبور» را ثابت می¬کند. إبن¬تیمیّه با استناد به حدیث «شدّ رحال»، سفر کردن به قصد زیارت قبور را حرام می¬داند. با دقّت در مفادّ حدیث، نادرستی این اندیشه روشن می¬شود. وی معتقد است «زیارت قبور توسّط زنان» جایز نمی¬باشد؛ زیرا طبق روایت، زنان زیارت کنندۀ قبور مورد لعن خداوند می¬باشند. در حالی که سند و مفادّ این روایت به دلیل مخالفت با سیرۀ صحابه و … مورد مناقشه است. إبن¬تیمیّه «تبرّک به قبور» با دست کشیدن، بوسیدن یا نماز خواندن را به دلیل اجماع و سیره حرام و شرک می¬داند. در حالی که با آیات، روایات و سیره جواز چنین کار¬هایی با اعتقاد به یگانگی خداوند ثابت می¬گردد. وی مدّعی است «دعا و نماز رو به قبور» شرک و بدعت است. حفظ توحید و سیرۀ صحابه از دلایل او بر این دیدگاه است. با بررسی سیرۀ صحابه و فتاوای فقها و توجّه به اعتقاد زایر به قبله بودن کعبه، منافات نداشتن این امر با توحید اثبات می¬شود. إبن¬تیمیّه «نذر کردن برای قبور» را به دلیل روایت، اجماع و … غیر جایز می¬داند. با توجّه به روایات و نیّت نذر کننده، این فتوا هم ردّ می¬شود. «توسّل به مردگان» به دلیل آیات، روایات و … در نظر او شرک و غیر جایز است. در حالی که آیات و روایات روشن¬ترین دلیل بر جواز چنین توسّلی می¬باشند. بنابراین می¬توان گفت: آرای فقهی إبن¬تیمیّه در «زیارت قبور» مورد نقد است.
واژگان کلیدی : إبنتیمیّه، زیارت قبور، تبرّک به قبور، قبله قرار دادن قبور، توسّل به مردگان.