نام نویسنده : مهديه خواجه سليمي

سطح تحصیلی : سطح 3

رشته تحصیلی : فقه و اصول

استاد راهنما : حسين قاسميان

تاریخ دفاع : 1400/10/26

چکیده پایان نامه : پژوهش حاضر مصادیق جدید نفقه و اختلاف در تملیکی یا امتاعی بودن آن مورد بررسی قرار داده است. همه فقهاء در اصل نفقه اتفاق نظر دارند، اما در مورد مصادیق و ملاک تعیین و مقدار آن اختلاف آراء وجود دارد. این نوشتار به بررسی آرای فقها می پردازد و به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که ملاک و معیار تعیین میزان نفقه در نظر فقها چیست و نفقه شامل کدام دسته از مایحتاج زن می شود و با گذشت زمان، در حال حاضر کدام یک از نیاز های زنان مصداق نفقه محسوب می شود. این تحقیق با روشی توصیفی و تحلیلی است و اطلاعات لازم آن به شیوه کتابخانه ای و مطالعه اسناد موجود است. مهمترین یافته های ما در این تحقیق اين است كه در باب مصادیق نفقه، نظرات فقهاء یکی نیست. برخی از فقهاء مصادیق نفقه در روایات را بر انحصار حمل نموده اند. برخی دیگر آن را از باب تمثیل دانسته و تأمین کلیه نیازهای متعارف زوجه را بر عهده مرد واجب می دانند. از سویی، هرچند اصل بر استقلال مالی زوجه غالباً در مالکیت بر نفقه خودش است می تواند همانند مرد هر گونه تصرف و نقل و انتقال از قبیل خرید و فروش ، هبه ، صلح ، قرض و.. داشته باشد؛ اما در نحوه مالکیت در برخی مصادیق نفقه بین فقها و حقوق دانان اختلاف نظر وجود دارد؛ به نظر می رسد، نحوه مالکیت مصادیق نفقه متفاوت است و اموالی که انتفاع از آنها موجب تلف شدن عین آنهاست طبق اراده شوهر و عرف و عادت که مفسر اراده است به نحو ملکیت است؛ و اموالی که استفاده از آن ها سبب تلف شدن عین آن ها نیست، به نحو انتفاع است. البته اگر در موردی ثابت شود که مقصود مرد، تملیک بوده است یا در محلی عرف و عادت حکایت از تملیک اشیای فوق می کند، زوجه مالک آن ها خواهد بود و می تواند هر گونه تصرفی در آن ها نماید.

واژگان کلیدی : فقه، نفقه ، تملیک، امتاع، مصداق نفقه