نام نویسنده : سكينه داغمه چي فيروزجائي

سطح : سطح 3

رشته تحصیلی : فلسفه اسلامی

استاد راهنما : محمدتقي يوسفي

استاد مشاور : یارعلي كرد فيروز جايي

تاریخ دفاع : 94/10/29

چکیده پایان نامه : بحث حدوث و قدم نفس از مهمترین مباحث نفس‌شناسی است. فلاسفه در مورد حدوث یا قدم اختلاف داشتند، افلاطون قائل به تقدّم نفس بود و معتقد این اصل بوده که نفس قدیم است و از ازل خلق شده است و فلاسفه‌ی مشاء و اشراق قائل به حدوث روحانی بودند و در نهایت کامل‌ترین دیدگاه از آن صدرالمتألهین است که، جامع هر دو رأی است. و ضمن توجیه نظریه قدم نفس به جسمانیۀ الحدوث بودن و روحانیۀ البقاء بودن نفس حکم می‌کند. آیات و روایات دال بر حدوث نفس متضمن این معنا هستند که بر هستی سابقه عدم راه دارد و تنها موجود قدیم، خداوند است. انسان پس از خلقت جسم و تسویه آن، آماده برای پذیرش روح می‌گردد. در مقابل معتقدان به قدم نفس نیز عمدتاً به آیات و روایاتی که دلالت بر تقدم آفرینش نفوس بر ابدان دارند، استناد می‌کنند و بر این عقیده‌اند که پذیرش حدوث نفس ناشی از مادی انگاشتن نفس می‌باشد. امّا آنچه که می‌توان از آیات و روایات استفاده کرد این است که قرآن و روایات حدوث نفس را تأیید می‌کند و آنچه بر قدم نفس دلالت دارد – بدون اینکه در مقابل نظریه حدوث قرار داشته باشد – به مرتبه دیگری از وجود نفس اشاره دارد. همان مرتبه‌ای که تمام موجودات از جمله نفس به وحدت جمعی در علم الهی موجودند.

واژگان کلیدی : حدوث، قدم، نفس، قرآن، روایات، فلاسفه‌ی اسلامی