نام نویسنده : وجيهه عادلي

سطح : سطح 3

رشته تحصیلی : فلسفه اسلامی

استاد راهنما : محمد مهدی گرجیان

استاد مشاور : حسن معلمی

تاریخ دفاع : 98/6/11

چکیده پایان نامه : هدف اصلی این نوشتار این است که بر مبنای اندیشه عرفانی امام خمینی (ره)، دیدگاه پائولو کوئلیو راجع به مسئله چیستی «معنای زندگی» ارزیابی و داوری شود. به این جهت، با روش تحلیل محتوای کیفی به تبیین مؤلفه های معنای زندگی در آثار کوئلیو پرداخته شد و با استنتاج و استنباط دیدگاه وی به صورت تقریری هنجاری از معنای زندگی، زمینه لازم برای نقد دیدگاه وی مهیا شد. از طرفی لازمه مبنا قرار دادن دیدگاه امام خمینی (ره) در نقد، طرح مبسوط اندیشه ایشان در قالب مؤلفه های مختلف معناداری زندگی می باشد که به این مهم نیز با همان روش مطرح شده پرداخته شد. کوئلیو «معنای زندگی» را در هر سه مفهوم رایج معنای زندگی به نحوی مرتبط با یکدیگر بکار برده است. به طوری که می توان گفت مفهومی جامع که شامل ارزش، هدف و کارکرد زندگی می-شود را برگزیده است. به این نحو که عقیده دارد هر فردی برای معنادار شدن زندگی خود باید رسیدن به افسانه شخصی خویش را هدف زندگی خود قرار دهد. به طور معمول از این دیدگاه وی می توان چنین استنتاج نمود که وی بر این باور است که افسانه شخصی وی به هر چیزی تعلق یابد دارای ارزش مثبت خواهد بود و از طرفی به خاطر این که یگانه وظیفه وی در کیهان همین است، زندگی وی کارکرد و نقش مؤثر خود را در کیهان خواهد داشت. از نظر امام خمینی (ره) نیز معنای زندگی در هر سه مفهوم هدف، ارزش و کارکرد زندگی مطرح است، و از آن جا که از نظر ایشان حقیقت وجودی انسان و سعادت و شقاوت او، تنها به واسطه منبع معرفتی فراطبیعی وحی قابل تبیین است، معنای زندگی در هر سه مفهوم آن، امری کشفی است نه مجعول انسان. البته به علت نقش مهم انسان کامل در واسطه فیض بودن، کشف معنای حقیقی زندگی انسان، کاملا وابسته به سطح اتصال و ارتباط با وجود مبدأ فیاض انسان کامل است. دیدگاه کوئلیو که تحت رویکرد طبیعت گرای انفسی جای می گیرد در نسبت با اندیشه حضرت امام خمینی (ره) دارای نقیصه های متعددی است که مهم ترین آن عدم جامعیت نسبت به تمام سطوح معنایی زندگی و مصادیق معناداری زندگی است. همینطور، از آن جایی که لازمه دیدگاه کوئلیو نسبیت گرایی معرفتی است برخلاف رهیافت معرفتی حضرت امام (ره) در حل معضل پوچی و احساس بی معنایی زندگی از کارآمدی لازم برخوردار نیست. انتقادات متعدد دیگری نیز به لوازم و شرایط اندیشه وی در این خصوص وارد است که امکان توجیه منطقی دیدگاه وی را از اساس مورد انکار قرار می دهد.

واژگان کلیدی : : معنای زندگی، ارزش زندگی، هدف زندگی، کارکرد زندگی، امام خمینی(ره)، پائولو کوئلیو