نام نویسنده : لیلا رحمتی حشمت آبادی
سطح : سطح 3
رشته تحصیلی : کلام اسلامی
استاد راهنما : غلامعباس عشرتی
تاریخ دفاع : 1403/6/15
چکیده پایان نامه : دو صفت قدرت و اراده الهی و لوازم آنها از مهم‌ترین و پر چالش‌ترین صفات الهی اند که در تاریخ اندیشه‌های کلامی و فلسفی و عرفانی بسیار بحث و تحقیق شده‌اند. این دو صفت الهی و لوازم آنها مانند بحث جبر و تفویض و امر بین بین الامرین و بحث فاعلیت ازلی خدا و قدیم بودن فیض الهی و حدوث عوالم خلقی و بحث توحید افعالی، بخش مهمی از مباحث الهیات و خداشناسی را در مکاتب متعدد و مختلف کلامی (مانند اشاعره و معتزله و امامیه) و فلسفی (مانند مشایی و اشراقی و حکمت متعالیه) و عرفان را به خود اختصاص داده است. در کتاب حدیثی مهم اصول کافی شیخ کلینی که از اصلی‌ترین و مهم‌ترین منابع اعتقادات اسلامی شیعه است نیز روایات متعددی درباره این دو صفت قدرت و اراده الهی و نیز درباره لوازم آنها مانند مباحث جبر و تفویض و قضا و قدر و حدوث و قدم عالم و توحید افعالی نقل شده است که همواره مورد توجه و بحث دانشمندان شیعه بوده است دو نفر از شارحان مهم اصول کافی (یعنی صدر المتالهین شیرازی صاحب حکمت متعالیه و از بزرگترین فلاسفه و عارفان، و ملا صالح مازندرانی از اندیشمندان بزرگ پس از صدرالمتالهین و از شاگردان ملا محمدتقی مجلسی) از جمله مشهورترین و موفقترین شارحان اصول کافی شناخته می شوند. صدر المتالهین شیرازی احادیث اصول کافی را به زبان فلسفی و با استفاده از حکمت متعالیه شرح و تفسیر می کند و در پی تبیین تطابق میان برهان فلسفی و احادیث منقول است. و ملا صالح مازندرانی گرچه در شرح خویش بر اصول کافی ناظر به شرح صدر المتالهین است و استفاده های فراوانی از آن می کند، ولی تابع محض صدرالمتالهین نیست و از پیروان حکمت متعالیه محسوب نمی شود و در مواردی از شرحش مخالفت با آراء فلاسفه و به ویژه صدرالمتالهین دارد. کلیدواژه: قدرت، اراده، اصول کافی، ملاصدرا، ملا صالح مازندرانی
واژگان کلیدی : قدرت، اراده، اصول کافی، ملاصدرا، ملا صالح مازندرانی