نام نویسنده : طاهره حری

سطح : سطح 3

رشته تحصیلی : فلسفه اسلامی

استاد راهنما : مصطفي عزيزي علویجه

استاد مشاور : مهدی زندیه

تاریخ دفاع : 95/03/16

چکیده پایان نامه : پژوهش حاضر با رويكردي تحلیلی در صدد تبيين حقيقت نفس از ديدگاه امام علي(عليه السلام) است ؛ به همين جهت با مفهوم شناسي نفس و واژگان وابسته نظير روح ، نفس ، قلب و عقل اين نتيجه به دست مي آيد كه هر چند واژه هاي فوق كاربردهاي متعدد داشته اند ، در عين حال مفهومي واحد مبني بر جنبه فرا مادي انساني انتقال مي دهند . با موشكافي احاديث امام علي (عليه السلام) و استخراج ادله مربوطه ، تجرد نفس قابل استنباط است . از منظر روايات منقوله اميرمؤمنان (صلوات الله عليه) ، نفس داراي مراتبي نظير نفس اماره ، لوامه ، و مطمئنه است . به طور مسلم بين نفس و بدن ، تعلق و تأثير متقابل وجود دارد . البته اما در اين رابطه دو طرفه ، اصالت با نفس و روح مجرد است و بدن به عنوان ابزار آن نفس است ؛ هر چند نمي توان از تأثيرات متقابل جسم بر روح چشم پوشي نمود . اين ادعا علاوه بر ادله هاي روايي ، پشتوانه هاي تجربي و عقلي نيز دارد . هم چنين با طرح مباحث مختلف و تحليل روايات امام علي (عليه السلام) جاودانگي نفس ثابت مي شود كه با تبيين خلود نفس ، دو عالم برزخ و آخرت متبلور مي شود و البته مرگ ، دريچه و گذرگاه ورود نفوس از عالم دنيا به آن عوالم است . نفس در برزخ به بدني غير از جسم مادي دنيوي تعلق مي گيرد ؛ بدني كه نه ماده است و نه خاصيت مجردات را دارد . دو ديدگاه بدن مثالي و طينت پيرامون بدن برزخي مطرح مي شود كه با اغماض مي توان هر دو را يكي دانست . هم چنين بر اساس تصريح احاديث امام علي (عليه السلام) ، تعلق نفس در عالم آخرت به همين بدن مادي دنيوي خواهد بود ؛ با اين تفاوت كه جسم اُخروي همانند روح جاودانه و باقي است .

واژگان کلیدی : : نفس ، بدن ، روح ، قواي نفس ، آخرت ، تجرد نفس ، امام علي (عليه السلام)