رقیه انصاری

چکیده

جایگاه خانواده بویژه حقوق زوجین همواره مورد توجه و از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و احکام شرعی وحقوقی وهم­چنین توصیه‎های اخلاقی فراوانی در این عرصه وارد شده است. درموارد متعددی به جهت حفظ ضابطه‎های حقوقی درخانواده اسلام دستورات ارزشی و اخلاقی را وارد این حوزه نموده است. نظر به جامعیت دین اسلام درحوزه‎اندیشه، عمل و ارزش در جهت نیل انسان به سعادت، زمینه معرفتی و ارزشی ازجایگاه بالاتری نسبت به جنبه رفتاری وحقوقی قرار دارند هم­چنین اخلاق و حقوق هرچند ابعاد متفاوتی درحیات انسان دارند لکن اخلاقیات تقدم بر قوانین حقوقی دارند. این امر درساحت خانواده با وضوح بیشتری نمود دارد به گونه ای که هرجاجنبه حقوقی مطرح شده ردّ پای اخلاق نیز دیده می‎شود. این پژوهش درجهت تبیین تعامل حقوق واخلاق وبا هدف معیارسنجی میان ان دو در روابط خانوادگی زوجین ساماندهی شده است ودرصدد پاسخ به این سوال است که در محدوده روابط زوجین حقوق مداری اصالت دارد یا اخلاق مداری ودیدگاه اسلام درجهت استحکام نظام خانواده تمایل به کدام سو بوده است .البته اهداف دیگری نیز قابل پیگیری است که شامل: تبیین تفاوت اخلاق و حقوق، بررسی ترتّب حقوق واخلاق درحوزه خانواده، تبیین حقوق واجب زن ومرد درعرصه خانواده. روش این پژوهش توصیفی کاربردی ودر برخی موارد تحلیلی است. آنچه ازاین پژوهش حاصل شد اینکه در روابط زوجین دیدگاه اسلام بر اخلاق مداری است هرچند به جهت حفظ بنای خانواده خطوط قرمزحقوقی را معین نموده است.

واژگان کلیدی: حقوق، اخلاق، خانواده، زوجین، تکلیف، اخلاق‌محوری، حقوق‎مداری.