معاونت فرهنگی در تاریخ ۲۰ مهرماه، دومین نشست از سلسله جلسات شرح صحیفه سجادیه را با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین اعوانی برگزار کرد. این جلسه بر نقش بنیادین صحیفه در تربیت معنوی و خودشناسی، و همچنین تبیین موانع اصلی سلوک الی‌الله متمرکز بود.
در ابتدای این نشست، حجت‌الاسلام اعوانی با مرور جلسه پیشین درباره سیر معنوی علمای شیعه، صحیفه سجادیه را فراتر از یک مجموعه دعا، «منشور کامل بندگی» امام سجاد علیه‌السلام خواند. ایشان بر دو بُعد اصلی اهمیت این اثر تأکید کردند: نخست، کارکرد دعا در وجدان فقر بنده و غنای مطلق خداوند، و دوم، گنجینه بودن آن از معارف عمیق برای هموارسازی مسیر عبادت حقیقی.
هدف خلقت: مسیر «أَحسَنُ عَمَلاً»
استاد اعوانی با استناد به آیه دوم سوره مبارکه ملک، هدف نهایی خلقت را رسیدن انسان به «أَحسَنُ عَمَلاً» (بهترین کار) دانست و تصریح کرد که این کمال جز با اقتدا به اولیاء الهی میسر نیست:
«ولیّ بزرگوار خداست که دست انسان را می‌گیرد و از شاخه‌های انحراف بازمی‌دارد تا او را به سرمنزل مقصود برساند.»
دو مانع در برابر سلوک؛ نفس امّاره و شیطان
حجت‌الاسلام اعوانی موانع اصلی بر سر راه مجاهدت درونی را «نفس امّاره» و «شیطان» معرفی کرد. وی با اشاره به آیه ۱۶ سوره اعراف، بر نقش مداوم شیطان در گمراهی انسان تأکید ورزید:
«نفس امّاره وقتی در دوراهی قرار می‌گیرد، به‌طور طبیعی باطل را انتخاب می‌کند مگر خدا به او رحمت کند. و شیطان نیز از آغاز خلقت آدم، قسم خورده است که راه مستقیم را مسدود سازد.»
وی ادامه داد: «شیطان پس از رانده شدن از بهشت گفت: “لأقعدن لهم صراطک المستقیم”، یعنی بر سر راه مستقیم می‌نشینم تا هرکس بخواهد به خدا برسد، از من عبور کند.» این امر نشان می‌دهد که رسیدن به سعادت بدون مجاهدت حقیقی میسر نیست.
نبرد دائمی با دشمن اصلی؛ تبیین خطبه قاصعه
در تبیین ضرورت این مجاهدت، استاد اعوانی به خطبه ۱۹۲ نهج‌البلاغه (خطبه قاصعه) اشاره کرد و بیان داشت که امیرالمؤمنین علیه‌السلام در این خطبه، شیطان را دشمن اصلی معرفی کرده و فرمودند: «فخذ عباد الله عدو‌الله؛ ای بندگان خدا، دشمن خدا را دشمن بگیرید.»
استاد اعوانی این نکته را حائز اهمیت دانست که ایراد این خطبه در اوج آمادگی رزمی و در میان لشکریان، تأکیدی بر این حقیقت است که مقابله با وسوسه شیطان یک نبرد عملی و دائمی است، نه صرفاً یک نبرد تئوریک. وی با ذکر مثال‌هایی از جنگ احد و بدر، یادآور شد که شیطان حتی در جبهه‌های نبرد نیز با وسوسه‌ی غنیمت‌جویی یا وعده پیروزی، مؤمنین را به بیراهه می‌کشاند.
توصیه پایانی: انس با صحیفه، کلید رستگاری
در پایان این جلسه، حجت‌الاسلام اعوانی تأکید کرد که صحیفه سجادیه سلاح مؤثری در این نبرد درونی است. ایشان توصیه کردند:
«اگر انسان با دعا و مناجات صحیفه سجادیه مأنوس شود، دست شیطان در زندگی او بسته می‌شود و آن‌گاه حقیقت “جاء الحق و زهق الباطل” در وجودش محقق می‌گردد.»
این نشست با طرح سؤالات تخصصی توسط پژوهشگران و تعمیق مباحث مربوط به نقش اسوه در تثبیت ایمان به پایان رسید.