جلسه اخلاق با عنوان «تعالی و بالندگی» که عصر روز چهارشنبه، پانزدهم آبان ماه، با حضور جمعی از ارادتمندان اهل بیت (ع) برگزار شد، به تبیین ابعاد جامعیت دین اسلام از منظر آداب زندگی روزمره اختصاص یافت. در این جلسه، حجتالاسلام همتیان با استناد به روایتی از حضرت زهرا سلامالله علیها، محورهای اصلی سعادت دنیوی و اخروی انسان را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
محورهای چهارگانه در سیره حضرت زهرا (س)
حجتالاسلام همتیان سخنان خود را با اشاره به ۱۲ خصلت ذکر شده در حدیث شریف حضرت زهرا (س) در باب آداب نشستن کنار سفره آغاز کردند و گفتند: «این دستورات، که برخی فرض (مستحب مؤکد)، برخی سنت و برخی تأدیب هستند، نشاندهنده این است که اسلام در کوچکترین شئون زندگی انسان نیز دارای برنامه است. چهار امر کلیدی در این میان قرار دارد که اگر در زندگی پیاده شوند، ریشههای نورانیت و صفا را در انسان ایجاد میکنند: معرفت، رضا، تسمیه و شکر.»
استاد اخلاق تأکید کردند که این «فرض» به معنای واجب شرعی نیست که ترک آن مستوجب عذاب باشد، بلکه به معنای تأکید شدید شرعی بر عملی است که محرومیت از آن، انسان را از کمال بازمیدارد.
معرفت، نخستین منزل سلوک الی الله
ایشان «معرفت» را به عنوان اولین منزل سلوک معرفی کردند و خاطرنشان ساختند: «لا تكونوا صالحین حتی تعرفوا»؛ انسان تا شناخت عمیق نسبت به مبدأ و مقصد پیدا نکند، صالح نخواهد شد. محبت، اطاعت و مساوات مترتب بر معرفت هستند. همانگونه که در عشقهای دنیوی نیز، شناخت صفات زیبایی معشوق موجب محبت میشود، شناخت صفات کمالیه الهی — علم مطلق، قدرت مطلقه، حکمت و رحمانیت خداوند — انسان را عاشق میسازد. راه شناخت خدا هم در دسترس است: تفکر در آیات آفاق و انفس و استفاده از عقل که در قرآن کریم بدان فراخوانده شدهایم.
نارضایتی، مانع اصلی نشاط زندگی
حجتالاسلام همتیان با انتقاد از آفت بزرگ جوامع امروز، یعنی گلهمندی و عدم رضایت، اظهار داشتند: «اگر رضایتمندی در زندگی ایجاد شود، خدا میداند چه مقدار نورانیت و نشاط در زندگی انسان جاری میشود. متأسفانه امروز مشاهده میشود افراد از نعمتهای ظاهری و باطنی خود غافلند و دائم از کمبودها میگویند، در حالی که نعمتهای بزرگی چون چشم سالم، عقل سالم و ایمان به ایشان عطا شده است.» ایشان امام سجاد (ع) را الگویی خواندند که در دعای ابوحمزه، رضایت قلبی خود را نسبت به آنچه خداوند تقسیم کرده، از خداوند طلب میکند.
عشق به عبادت و ضرورت حفظ ایمان
در ادامه، استاد اخلاق به شیرین شدن عبادت اشاره کردند و گفتند: هنگامی که انسان عاشق خدا شد، گفتگو با معشوق در نماز برایش لذتبخش میشود. نماز دیگر اسقاط تکلیف نیست، بلکه «عشقبازی» با خداوند است. همچنین، ایشان در دعایی عرفانی بر لزوم حفظ ایمان و اعتقادات تأکید کردند: «خدایا آنچه را که به من دادی از ایمان به خودت، ولایت اهل بیت، محبت اهل بیت، زیارت اهل بیت، طلبگی و سربازی امام زمان، از من مگیر؛ خدایا چادر از من مگیر و روسری را از من مگیر.»
یادآوری مظلومیت اهل بیت (ع)
بخش پایانی جلسه به بیان مظلومیتهای اهل بیت (ع) اختصاص یافت. حجتالاسلام همتیان با ذکر روایتی از امیرالمؤمنین علیهالسلام دربارۀ سختترین ساعت عمرشان، یادآور شدند که تلخترین لحظه، لحظهای بود که نظارهگر ضرب و جرح حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها بودند. ایشان با ذکر مصیبت میخ در و سینه زهرا (س)، از حاضران خواستند تا با اشک و توجه، برای حفظ مقام و جایگاه معنوی خود در دنیا و آخرت، دعا کنند که از سیره شهدا و اهل بیت جدا نشوند.
در پایان جلسه، ایشان با دعا برای فرج امام زمان (عج)، نابودی دشمنان اسلام (آمریکا، اسرائیل، وهابیت و داعش) و رضایت حضرت ولیعصر (عج) از جلسه، آن را به پایان رساندند.