نام نویسنده: بهنوش مهتدی بناب
مقطع: سطح4
رشته: تفسیر تطبیقی
استاد راهنما: سیدضیاءالدین علیانسب
استاد مشاور: مرضیه اسکندرجوی
تاریخ دفاع: 1404/02/13
چکیده رساله: امامت یکی از مباحث اعتقادی است که بزرگترین عامل اختلاف بین مسلمانان به آن اختصاص دارد. پژوهش در مسئله حقیقت امامت به معنای ملاکی است که شخص با وجود آن به مقام امامت می‌رسد، به دلیل اینکه این بحث، مبنای مباحث دیگر امامت قرار می‌گیرد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دیدگاه‌های مختلفی در مورد حقیقت امامت وجود دارد. آیت‌الله جوادی آملی به عنوان مفسر و اندیشمند بزرگ شیعه در مورد حقیقت امامت نظریه هدایت تکوینی را بر اساس آیات 124 سوره بقره و 73 سوره انبیا تبیین می‌کند. از این رو نوشتار حاضر در صدد است با گردآوری اطلاعات تحقیق با ابزار و شیوه کتابخانه‌ای و پردازش آن‌ها با روش تحلیلی-تبیینی به این مسأله مهم بپردازد که نظریه هدایت تکوینی امام با محوریت آثار قرآنی آیت‌الله جوادی آملی چه تحلیلی دارد؟ با تحلیل این مسئله به این نتیجه می‌رسد که «ایصال به مطلوب» یا همان «هدایت تکوینی پاداشی» نصیب کسانی می‌شود که با حُسن اختیار خود هدایت ابتدایی تشریعی و حق را بپذیرند و به آن عمل کنند. در نتیجه امام با دستگیری از افراد مستعد، به ایشان توفیقی می‌دهد تا راه رسیدن به مقصود را به آسانی بپیماید. علاوه بر ادله قرآنی، ادله روایی نیز بر هدایت تکوینی امام به حقیقت امام دلالت دارد و این نظریه از حیث روش، راهبرد و محتوا برتر از نظریه‌های دیگر است. دیدگاه‌های دیگر در حقیقت امامت از جمله نبوت، زمامداری، تفویض و … با ادله نقلی و عقلی قابل نقد و بررسی است. همچنین اشکال‌هایی که از بعد قرآنی، روایی یا کلامی بر نظریه هدایت تکوینی امام وارد شده است قابل پاسخ هستند.
واژگان کلیدی: آیت الله جوادی آملی، ایصال به مطلوب، آیه 73 سوره انبیا، آیه 124 سوره بقره، حقیقت امامت، شئون امام، هدایت تکوینی امام