شریفه شیخ زاده

چکیده

در خصوص حجیت خبر واحد‎ در تفسیر قرآن‎ دو دیدگاه وجود دارد:‎‎ دیدگاه اول مربوط به کسانی است که حجیت خبر واحد را مختص آیات فقهیِ دارای اثر شرعی می دانند و دیدگاه دوم مربوط به کسانی است که قائل به حجیت خبر واحد‎ در آیات غیرفقهی، ازجمله تفسیر نیز می باشند. چون روایات در تفسیر و تببین کلام الهی جایگاه ویژه ای دارند و بخش قابل توجهی از آن‎ها از نوع اخبار آحاد می باشند، بررسی دیدگاه های هر کدام از صاحبان این دو قول ضروری است. ازاین رو در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی، دیدگاه آیت الله فاضل لنکرانی(ره) به عنوان یکی از موافقان حجیت خبر واحد در تفسیر بیان شده و ادله ایشان مبنی بر حجیت روایات تفسیری ارزیابی شده است. وی برای اثبات مدعای خویش دو دلیل ذکر می کند:‎ دلیل اول، عمومیت سیره عقلا و دلیل دوم، اطلاق ادلة شرعی تعبدی است. به اعتقاد ایشان، هر کدام از این ادله در اثبات حجیت خبر واحد پذیرفته شود، به دلیل اطلاقشان، حجیت خبر واحد نیز باید مطلقاً پذیرفته شود. براین‌اساس، خبر واحد در تفسیر هم حجت است. درنتیجه اعتباربخشی به روایات آحاد، گنجینة عظیم معارف اهل بیت(ع) در تفسیر آیات الهی به کار گرفته می شود و بهره مندی از کلام الهی را دوچندان می کند.

واژگان کلیدی: قرآن کریم، حجیت خبر واحد، تفسیر، روایات تفسیری، آیت الله فاضل(ره).