نام نویسنده : حمیده هادی به

سطح تحصیلی : سطح 3

رشته تحصیلی : تفسیر و علوم قرآن

استاد راهنما : سید عیسی مسترحمی

تاریخ دفاع : 99/10/30

چکیده پایان نامه : فضای مجازی، فضایی است که ارتباطات در آن توسط شبکه جهانی اینترنت انجام می‏شود که شامل انواع شبکه‏ها از جمله فیس بوک، ویچت، تلگرام، واتس آپ، ایتا، وایبرو. . . می‏باشد. میل غریزی انسان به گفتگو و ارتباط با دیگران یکی از دلایل مهم ‌استفاده از فضای مجازی است. از سوی دیگر گسترش تعاملات و تبادل نظر با سرعت بالا در فضای مجازی این امکان را فراهم ساخته تا مرزهای زمانی و مکانی شکسته شود و افراد به راحتی به گفتگو و تبادل آراء و افکار با یکدیگر بپردازند. استفاده از این فضا به صورت گسترده‏ای شئون زندگی فردی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده که گاه تاثیر آن از فضای حقیقی بیشتر است. شناخت درست و آگاهی بخشی عمومی زمینه را برای استفاده‏ی مناسب از این فضا فراهم آورده و می‏توان با رعایت ضوابط و بایسته‏های گفتگو در این فضا تهدیدها را تبدیل به فرصت کرد و آسیب‏های مخرب این فضا را از بین برد. ارتباط مؤثر و فهم متقابل نیازمند رعایت ضوابط و قوانینی است. فرایند ارتباط دارای سه رکن اصلی پیام، ارسال کننده و دریافت کننده پیام است. مطالعه توصیفی و تحلیلی آیات نورانی قرآن کریم نشان می‏دهد که این کتاب هدایت، ضوابطی را برای هر یک از این ارکان معین کرده است. رعایت اصل صداقت، عفت، ادب و دارای پشتوانه فکر و اندیشه بودن، جزء بایسته‏های مربوط به پیام شمرده شده است. این کتاب آسمانی علم و آگاهی، مطابقت گفتار و عمل و مخاطب شناسی، تکریم مخاطب و قانون مداری را از مهمترین ضوابط ارسال کننده پیام دانسته است. از نگاه قرآن کریم، تلاش برای درک صحیح پیام دریافتی، نگرش محققانه به دریافت‏ها، رازداری، عفو و بخشش، انتقادگری و انتقاد پذیری و نیز نظارت و کنترل را از مهمترین ضوابطی می‏داند که دریافت کننده پیام باید به آن ملتزم باشد.

واژگان کلیدی : ضوابط گفتگو، فضای مجازی، شبکه‏های اجتماعی، پیام، پیام دهنده، دریافت کننده پیام.