حجتالاسلام و المسلمین نظری منفرد در ابتدا با اشاره به کلامی از امیرالمومنین(ع) فرمودند: هر ظرفی گنجایشی دارد و به مقدار آن میتواند چیزی درونش قرار گیرد بغیر از علم که هر چه بیشتر در ظرف ریخته شود بزرگتر میشود. این ظرف روح انسان است و این نشان میدهد که روح از جنس جسم و بدن نیست.
وی افزود: تفاوت روح با بدن در این است که خدای متعال بدن را طوری قرار داده است که به صورت خودکار رشد کرده و به سر حد خود میرسد، لکن روح اینگونه نیست و خدا آن را در اختیار انسان قرار داده تا ما مسیر را انتخاب نماییم . خداوند در آیه ۱۸ سوره مبارکه کهف فرمودهاند: ما راه را نشان دادیم ، هر کس بخواهد مومن میشود و هر کس نخواهد کافر میشود.
ایشان در ادامه ذکر نمودند: خدای متعال انسان را آزاد و انتخاب گر آفریده است انسان می تواند اراده کند به این ترتیب که خواسته های وی ابتدا به ذهن خطورمی کندو سپس میل، عزم وجزم به کار ایجاد می شود و بعد از آن به سمت انجام کار یا ترک آن می رود .
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به نیروی خدادادی انسان برای انتخاب اعمال خود اظهار داشت: خداوند برای انسان دو حجت درونی(عقل) و بیرونی(رسل) قرار داده است. از طرفی دو مانع هم از درون و بیرون سد راه انسان است که عبارتند از: هوای نفس و شیطان. اگر انسان توانست بر نفس غلبه کند خوشبخت میشود و اگر مغلوب شد نور عقل به اطاعت از هوای نفس خاموش میشود. پس در وجود انسان نزاعی است که باید برطرف شود.
حجتالاسلام نظری منفرد در ادامه خاطر نشان کرد: امیرالمومنین میفرمایند: من نصب نفسه للناس اماما فلیبدأ بتعلیم نفسه قبل تعلیم غیره؛ کسی که میخواهد رهبر دیگران شود باید ابتدا خود را اصلاح کند. و همچنین فرمودند من شما را دعوت به چیزی و نهی از چیزی نکردم مگر اینکه خودم آن را انجام داده یا ترک کردم.
همه ما بایستی از خود شروع کنیم و برای برطرف کردن این نقصها اساس مسئله این است که باورها را در خود تقویت کنیم.اگر انسانهای لاییک بگویند ما برای اخلاق ارزش قائلیم دروغ است، چرا که پشتوانه اخلاق اعتقادات است. انسان اگر به معاد و خدا و… باور داشت اخلاقی میشود.
ایشان در ادامه توصیه نمودند: از معصیت و نافرمانی خدا نه تنها در جمع بلکه درخلوت نیز اجتناب کنید، زیرا کسی که در خلوت مراقب توست در قیامت از تو بازخواست خواهد کرد.
وقتی معرفت لازم در انسان پدید آمد خود به خود انسان شایسته میشود و سعی میکند خود را در زمره ابرار قرار دهد و از فجار فاصله گیرد.
پیامبر اسلام (ص) فرمودند: خیر ما القی فی القلب الیقین؛ بهترین چیزی که در دل افکنده میشود یقین است.
حجت الاسلام نظری منفرد در پایان به ذکر روایتی پرداخت و ابراز داشت: رسول خدا (ص) اصحاب را ارشاد میکردند که فردی در آن میان کسل بود. پیامبر(ص) فرمودند: شب را چگونه به روز آوردی؟ گفت: با یقین. رسول (ص) خدا فرمود: هر چیز نشانهای دارد، نشانه یقین تو چیست؟ گفت: چهره زرد و قیام لیل، صوم نهار و خوف معاد مرا از اقبال به دنیا باز داشته وآتش جهنم و رونق بهشت را میبینم.
پس پیامبر (ص) فرمود: این بندهای است که خدا دل او را به نور ایمان روشن کرده است. امید است همه ما با رعایت اخلاق اسلامی دلمان به نور ایمان روشن گردد.