دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، به عنوان یکی از نهادهای دینی جوشیده از بطن انقلاب، موظف است متناسب با تحولات فرهنگی کشور، به طور جدی، مؤثر و مشهود در عرصههای مدیریت راهبردی فرهنگ ـ یعنی ایده سازی، اندیشهسازی، گفتمان سازی، جریان سازی، فرهنگسازی و رفتارسازی ـ حضور داشته باشد.
این دفتر از سالها قبل رویکرد مأموریتگرایی و مسأله محوری اتخاذ کرده و مسائل پانزده گانه ای را در دستور کار خود قرار داده است. منظور از مسأله محوری، سوق دادن برنامه ها و اقدامات سازمان در جهت حل و رفع نیازهای مشخص شده مخاطبان (مسائل در نظر گرفته شده) است. چه این که، مسأله نیازی از مخاطب (خدمت گیرنده) است که به میزان کافی یا به نحو مطلوب برطرف نشده است. به تعبیر ساده، مسأله فاصلهای است میان آنچه هست و آنچه باید باشد.
تنوع و تکثر مسائل از یک سو و اختلاف سطوح این مسائل از سوی دیگر موجب شد تا با بهرهگیری از نظرات کارشناسان و صاحبنظران مجموعه دفتر، حوزههای مأموریتی پانزدهگانه در قالب چهار محور اصلی سازماندهی و بازآرایی شود که عبارتند از:
محور اول: بنیادهای نظری و نظام متقن علوم اسلامی و انسانی
محور دوم: تعمیق ایمان دینی و مقابله با فرق انحرافی
محور سوم: اخلاق، خانواده و سبک زندگی
محور چهارم: نظام سیاسی و اجتماعی اسلام و ایران
این چهار محور، به عنوان چهار حوزه مأموریتی منجر به تأسیس چهار قطب فکری _ فرهنگی شد که هر یک مشتمل بر چند میز تخصصی است، و به امر برنامهریزی و عملیاتی کردن و هدایت فعالیتهای منتهی به حل مسائل، در هر حوزه مأموریتی و محور پیشبینی شده میپردازد.
هدف اصلی از تأسیس قطبها، هدایت و نظارت بر فرآیند کشف و حل مسائل؛ شناسایی و تحلیل ابعاد هر مسئله؛ تعیین اولویتها بر اساس امکانات و موانع؛ نظارت بر حسن اجرای برنامهها و اقدامات و تعیین میزهای تخصصی لازم ذیل هر قطب و... میباشد.
در قطبهای فکری_فرهنگی نقش اصلی بر عهده میزهای تخصصی است که ذیل هر قطب تشکیل میشود و در حقیقت مسئولیت طراحی و برنامهریزی و تعیین اولویتها و ترسیم بستههای عملیاتی برعهده میزهای تخصصی است.
میز تخصصی محل جمعاندیشی نخبگان و مدیران علمی و فرهنگی حوزههای تخصصی برای کشف و حل مسألههای راهبردی منتخب است. میز تخصصی تلاش میکند تا نقشه راه تدبیر برای کمک به حلّ مسائل ذیل موضوع میز خود را تهیه کند و در عین حال از تحلیل روزآمد آن حوزه در عرصه فکر و فرهنگ غافل نباشد.
مسائل منتخب میزهای تخصصی که لازم است هر یک از پژوهشگران ارجمند در پیشنهاد موضوع پروژه پژوهشی خود آنها را مدنظر قرار دهند به شرح زیر است:
*قطب بنیادهای نظری و نظام متقن علوم اسلامی و انسانی
| قطب |
میز/کارگروه |
مسئله منتخب |
| قطب بنیادهای نظری و نظام متقن علوم اسلامی و انسانی |
میز اسلامی سازی علوم انسانی |
ضعف گفتمان انتقادی و رویکرد اسلامی در ساحت‌های معرفتی و فرهنگی علوم انسانی |
| میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی |
عدم رشد علوم اسلامی متناسب با نیازهای دنیای معاصر، نظام و جامعه اسلامی |
| میز آموزش و پرورش |
فقدان بینش و معرفت دینی لازم در لایه‌های محتوایی، نهادی و رفتاری آموزش و پرورش |
*قطب تعمیق ایمان دینی و مبارزه با جریان‌ها و فرق انحرافی
| قطب |
میز/کارگروه |
مسئله منتخب |
| قطب تعمیق ایمان دینی و مبارزه با جریان‌ها و فرق انحرافی |
میز توسعه و تعمیق فرهنگ قرآنی |
ضعف حضور ادبیات و مرجعیّت قرآن کریم در فرهنگ عمومی و تخصصی |
| توسعه و تعمیق باور دینی |
کاستیهای اساسی در نظام روحانیت نسبت به رسالت تعمیق ایمان و باورهای دینی |
| میز وهابیت |
نفوذ وهابیت در جمهوری اسلامی |
| کارگروه فرق انحرافی |
نفوذ فکری، فرهنگی و رسانه ای جریان‌ها، فرق انحرافی |
*قطب نظام سیاسی و اجتماعی اسلام و ایران
| قطب |
میز/کارگروه |
مسئله منتخب |
| قطب نظام سیاسی و اجتماعی اسلام و ایران |
میز نظام سیاسی نظام جمهوری اسلامی |
مسئله اول: تعمیق اندیشه ولایت فقیه در حوزههای علمیه |
| مسئله دوم: ارتقاء کارآمدی نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران |
| میز مسائل اجتماعی اسلام و ایران |
فقدان نظریه جامع عدالت و ضعف مناسبات عادلانه در جمهوری اسلامی ایران |
| میز تمدن اسلامی |
فقدان بینش تمدنی معطوف به تمدن نوین اسلامی |
*قطب اخلاق، خانواده و سبک زندگی
| قطب |
میز/کارگروه |
مسئله منتخب |
|
|
|
| قطب اخلاق، خانواده و سبک زندگی |
میز تحکیم نظام خانواده |
گستردگی اختلافات خانوادگی و طلاق در سال‌های آغازین ازدواج |
| میز سبک زندگی اسلامی |
ضعف در سواد مصرف کالاهای فرهنگی و مصرف نامتعادل در سطح جامعه |
| میز اخلاق |
مسئله اول: ضعف اخلاق تبلیغ دین در حوزه مبلغان و سازمان‌های تبلیغی |
| مسئله دوم: ضعف فرهنگ صداقت در جامعه ایران |